Edebiyat güzel sanatların ana kollarından biridir. Söz konusu içerik ajansı olduğunda veya içerik yazarı olduğunda edebiyatla yakından ilgili olması gerektiği düşünülür. Edebiyatın içinde ne denli matematik barındırdığını bilmeyen uzak izleyici için bu oldukça normal kabul ettiğimiz bir bakış açısı.

İçerik ajansları edebiyatla haşır neşir olmak zorunda değildir. Keza içerik yazarı da edebiyatla iç içe bir yaşam sürmek zorundadır diyemeyiz.

Ancak şu noktada hem fikir olabiliriz ki; edebiyat, tarihin felsefenin, psikolojinin ve anlam bilimin kapılarını aralar. Yani; başarılı olmak ve anlamlı sonuçlar elde etmek söz konusuysa evet edebiyattan vazgeçemeyiz.

Sağ gösterip sol vurma sanatı yukarıda yazar tarafından icra edilmiştir.

Edebiyatın güzel sanatlar arasında değerlendirilmesinin ana unsuru dildir. Her güzel sanatın bir aracı mekanizması olduğu gibi edebiyatında bir aracı mekanizması var. Bu mekanizma ‘’dil ve bilgisi’’ olduğundan içerik yazarlarının yakın mercekte ilgilenmesi gereken konuların başında yer almasını yadırgamıyoruz.

Yani yadırgamayın, sözcükle işi olanın bunu yadırgaması daha abes olurdu öyle değil mi? Edebiyatı yanlış tanıdığımıza dair çok önemli delillere sahip olduğumuzu da hemen şuraya aktaralım.

Gerçekten edebiyatın ne olduğunu şimdiye kadar bilmiyor bile olabilirsiniz.

Edebiyat Nedir?

Binlerce tanım ve binlerce bakış açısı var kabul. Ancak bu bakış açılarının ve farklı görüşlerin içinde bizi tek bire noktada buluşturacak bir kavram var:

Disiplin!

Edebiyat tanımlarına bakalım ve yazar bünyesinde konuyu daha aydınlık hale getirelim:

‘’… Yazım sanatı ile ilgili kaidelerin bütünü ve uygulamada bu kaidelere uygun eserleri de içene alan disiplindir’’[1]

‘’…Edebiyat heyecan ve dilin izdivacından doğan bir bebektir.’’[2]

Yukarıda baktığımız iki tanım bize şunu söylüyor. Dil ile birlikte yapılan sanatsal eylem ve mutlaka bir içerik bilgisine sahip olunmalı yani muhteva yoksa edebiyat veya eser yok!

Disiplin yoksa eser yok!

Çalışmak yoksa iş yok!

İçerik yazarlarının ve içerik ajanslarının düşebileceği en büyük hata, edebiyatın gücünü küçük görmek ve buradaki sanatsal özelliklerin dışında kalan teknik becerileri yok saymak olacaktır.

Pek tabi bir de bu özelliklerin okul sıralarında ders olarak işletilmesi gerektiği kanıları var ki onları değerlendirmeye bile almıyoruz.

İşin içine ticaret girince sanat ölmek yerine yüceltilecekken sanıyoruz burada bir sistem hatası oldu.

Evet, devam edelim lütfen:

 

Konu, şekil, tür, ifade tarzı, özgünlük matematiksel mantık gibi unsurları içinde barındıran edebiyat bugün dijitalin içinde oldukça kıymetli bir yer edinmeyi tam olarak hayatın ifadesi ve anlamın karşılığı olma özellikleriyle başarmıştır.

Edebiyat olmadan iki sözcüğü yan yana getirip üçüncü de ekleyerek anlamlı bir yapı ortaya çıkaramazsınız. Çünkü burada teknik ve matematiksel bir eylem vardır.

Edebi Eser ve Edebiyat Eseri Arasındaki Farklar

İçerik yazarlığı ve metin yazarlığı tüm içerik ajansların üstlendiği bu dijital görev edebi eser kapsamında değil edebiyat eseri kapsamında icra edilmektedir.

Yani; kurguya ve sistematiğe, edebiyatın öz disiplinine her daim ihtiyaç var ama roman yazmak zorunda değilsiniz. Yazsanız da olur tabi ki ama bu yazarlık unvanınız için birincil şart değil.

Edebi eser muhteva ve sunuluş şekli üzerine kurgulanır. Edebiyat eseri ise tüm teknik beceriyi kullanmaya odaklıdır.

Bir gün çorap, bir gün boşanma avukatı hakkında yazmak bu yüzden içerik yazarını zorlamaz. Çünkü neticede elde edilen bir edebi eser değildir. Türlerine göre yayın alanı belirlenen bir edebiyat eseridir.

Ticaret için üretilen ve son tüketiciye ulaşmak için kullanılan bu sözcüklerde mantık, okunabilirlik, imla kurallarına uygunluk ve üst düzey çaba gerektirmeyen kurgu bu nedenle yeterli sayılır.

Siz de içerik yazarı olabilirsiniz,. Haydi oturduğun yerden yazarak para kazan gibi iş ilanlarının açıklamasını başka türlü yapmak zaten mümkün değil.

Burada içerik yazarları ve içerik ajansları için ayırt etmesi ve kurgulanması zor bazı bilgi ve beceriler yer alıyor.

İlk meşaleyi yakalım ve bilgi aktarımı yapalım:

İçerik Üretiminde Dil Kullanımı

Edebiyattan bağımsız olamayan ama edebi eser kapsamına da girmeyen içerik üretimi, bir edebiyat eseri olarak hangi formada olmalı?

Dili nasıl kullanmalıyız?

Markalar dil kullanımını neden önemser?

Ve yukarıda yazdıklarımıza benzer binlerce soru türetilebilir. Bu sorular içerik yazarlarının en sık karşılaştığı sorunlar arasında yer alıyor. Pek tabi editörlerin, ajansların ve bu alanda hizmet sağlayıp hizmet alan herkesin genel geçer sorunları bunlar diyebiliriz.

Dikkatimizi dil üzerine yoğunlaştırdığımızda sınırlarımızı ve onların esneklik düzeylerini keşfederiz.

Dilin yazma noktasında üç temel kullanımı mevcuttur.

Bunlar; günlük dil, ilim dili, edebiyat dilidir.

İçeriklerimizi oluştururken nereye hizmet ettiğimizi bilirsek ve ayırt edebilirsek dili kolaylıkla kullanabiliriz.

Örneğin;

Blog metinleri üzerinde çalışalım. Marka kapsamındaki bloglarda, temasal blog tercih edilir. Burada ilmi ve günlük dili harmanlayarak kullanabiliriz.

Hem bilgi vermeli hem de okuyucu orada tutmalıyız.

Dil; yaygın olarak günlük hayata uygun günlük dil formatında kullanılmaktadır.

Bireyler arasında iletişimi sağlayan günlük dil; zaman zaman ilim dili ile çok yakın özellikleri bir arada gösterir ve hatta zaman zaman günlük dili edebiyat dilinin içinde de görebiliriz.

Buradan hareketle yazarın şunu idrak edebiliyor olması gerekir. Dil şekil değiştirebilir, eğilip bükülebilir ve istediğimiz alanda kullanılabilir bir araçtır.

Dile şekil veremiyor olmak dilin yetersizliğinden değil kelime dağarcığının yetersizliğinden ve yazarın bu konuda yeterli yetkinliğe sahip olmamasından ileri gelmektedir.

Canlı bir dokuda hayatımızın içinde yer alan dili, her konu kapsamında üstelik hiç kaynak bilgi yokken bile rahatlıkla kullanabiliriz. Burada da yaşasın hayal gücü narası atmak serbest hale gelir.

Üretmiş olduğumuz içerikte bilgi verme ve bir öğreti açıklama ihtiyacımız varsa ilim dilini tercih ederiz.

İletişim kurmak istediğimiz noktalarda günlük dili tercih ederek ferdi iletişimin mümkün olmasını yazı içerisinde diyalog kurmayı başarabiliriz.

Eğer ortaya çıkardığımız eserle bir estetik haz temin etmek istiyorsak burada edebi dili devreye sokabiliriz. İçerik üretirken marka ile uygun formattaki üslubu ve dili tercih edebilmek, içerik ajansları ve pek tabii içerik yazarları için bir başarı unsurudur.

Marka bunu bekler, en doğal hakkıdır çünkü ta ta biz bu işi yapıyoruz!

Dil kullanımı ile ilgili son söz olarak şunları söyleyelim ve bir diğer başlığa zıplayalım istiyoruz ki en önemlisi budur: dili kullanın!

İçerik Yazarları / İçerik Ajansları Ne Yapsın?

Nasıl yapabileceğiniz hakkında herkes bir şeyler söyler. Ama daha doğru öğrenme yönteminin peşinde isek neyi nasıl yapmamız gerektiğine de dikkat etmemiz gerekir.

Hadi bütün olumsuzlukları sıralayalım da içimiz kararsın.

• Empati yapmıyorsanız içeriği içeriğin nasıl hazırlanması gerektiğini ve müşteri talebini anlayamazsınız. Bu nedenle içerikte dil tercihi yapmadan önce marka ile empati becerisini geliştirmeye çalışın.
• Belirlediğiniz bir konunuz yoksa ve mevcut bir yapı etrafında bilgi haz estetik veya etkileşim kaygısı içinde değilseniz yazdığınız şey içerik değildir.
• Hangi dili kullanırsanız kullanın ortaya çıkardığınız eserde geçişlerin keskin olmaması gerekir.
• Okuyucu metnin tam ortasında ne demek istediler şimdi düşüncesine kapıldığını da bilin ki dil geçişini gerçekleştiremediğiniz ve kaybettiniz.
• Sürekli okumalısınız, okumaktan hoşlanmıyorsanız bu işi yapamazsınız.
• Yetenek yoktur, çalışmak vardır. O yüzden ilham perilerine dair en ufak bir inancınız varsa iyi içerik yazarı olmayı unutun gitsin.
• Anlatımı yazılı olarak gerçekleştirme becerisi için sürekli yazma eylemine razı olmalısınız. Bu yüzden şikâyet etmek bu iş için yasaktır.
• Kelime dağarcığınızı her daim geliştirmek zorundasınız diller arası geçişin destekleyicisi olan kelime dağarcığınız sizi yarı yolda bırakmamalı.

Bir iki tane de olumlu ve güzel nokta bırakalım ki karar verirken ve öğrenmeye çalışırken zifte bulaşmış gibi hissetmeyin kendinizi.

• Zaten siz ilkokuldan beri okuyor ve yazıyorsunuz.
• Daha önce onlarca kez bir konu etrafında yazdınız.
• İnsanları ikna etmek, sevgiliye yazmak, mesajlaşmak gibi birden fazla eylem içinde dili farklı formlarında kullandınız ve her gün kullanıyorsunuz.
• Eğer isterseniz kesinlikle halledersiniz.
• Ajans olmak çok büyük bir iş değil, hakkını vermek çok büyük iş. O nedenle lütfen ajans ve yazarlar bu kısmı kendilerine göre çevirsinler.
• Yani özetle zift kuyusu değil biraz söz kuyusu işi bu ve inanın zor değil. Yola sadece inanmışların çıkabildiğini ikna edilmişlerle olmadığını bilin yeter.

Bu bölüm kişisel gelişim kapsamında umut verici ve iğneleyici olarak yazar tarafından kasti kaleme alınmıştır.

 

Yazarın muzipliklerini bir kenara bırakarak muhteva konusunu da aktaralım:

İçerikte Muhteva Belirleme

Muhteva kelimesi aslında içerik kelimesinin eşidir. Ancak içerikte içerik belirlemek anlamlı olmayacağından eserde muhteva olarak değerlendirmenizi rica edeceğiz.

Konu kapsamı olarak daha güncel bir formatta da bunu aklınızda tutabilirsiniz.

İçeriklerinizin belirli bir konu etrafında ilerlemesi, onun gerçekten var olmasını sağlar. Bunu örnekle açıklayalım:

Bir başlık belirleyelim:

İçerik Yazarlarına Yazarken Yardımcı Olacak 3 Harika Tüyo

Şimdi bu içeriğin giriş gelişme ve sonuç kurgusunu çıkaralım:

Yazarken yardımcı olacak 3 tüyo vereceğiz, peki yazarken yardımcı olacak konular neler?

Kaynakça, sessizlik, karın tokluğu, rahat bir koltuk veya çay seçeneklerimiz olur.

Eğer içeriğin içinde çay için ve kaynakçanız olsun gibi iki farlı tüyoyu ele alırsam okuyucuda ‘’ ne demek istedi şimdi? ‘’ etkisi uyandırabilirim.

Bu yüzden muhtevamı henüz giriş paragrafında belirleyerek kendi işimi kolaylaştırırım.

‘’İçerik yazarlarının mekânsal olarak rahat etmelerinin yazma deneyimi üzerinde olumlu etkileri olduğunu düşünüyoruz. Bu yüzden dana rahat yazmanız için 3 dekorasyon tüyosu vereceğiz. ‘’

İşte yukarıda 3 tüyomu dekorasyon şemasına yerleştirdim böylece okuyucum artık buradan ne alabileceğini biliyor.

Akabinde içerik yazarı olarak söz verdiğim gibi 3 tüyo verip yine muhtevamı tamamlamak için bir sonuç eklemem gerekiyor.

‘’Değerlendirdiğimiz 3 tüyo hem uygulaması basit hem de maliyeti olmayan tüyolar. Yapsanız bir kaybınızın olmayacağı bu üç tüyoyu deneyin ve deneyimlerinizi bizimle paylaşın’’

İşte bu cümle ile etkileşime çağırma, metnimi boynu bükük ortada bırakmama gibi adımlar atmış oldum.

Tüm bunlar edebiyattan aldığımız teknik bilgiler ve dilin kullanımını kolaylaştıran hamleler.

İçerik Yazarlarının Edebiyat Bilgisi

İçerik ajanslarının ve içerik yazarlarının burada öğrenmesi gereken en önemli şey şu:

Bir bilim göz ardı ediliyor ve bunu yapmak en çok bizim zararımıza.

Eğer iyi bir içerik ajansıyla çalışmam gerek diyorsanız:

Değerlendirmeyi teknik ve bilimsel olarak yapabilecek bir ajan bulmalısınız. Tüm bu kaideleri benimsemiş bir ajans olması çok önemli.

İyi bir içerik yazarı olmak içinse bu kavramlardan uzak kalmamak gerekiyor. Bilgiyi pazarlama işi olan içerik yazarlığını daha üst seviyeye taşıyacak cesarete de sahip olmanız gerekir. Yoksa hepsinin beyhude  bir çabadan  öteye geçemeyeceğini üzülerek belirtiyoruz.

 

 

[1] Kaya Bilgeli- Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi

[2] Ali Nihat Tarlan- Edebiyat Meseleleri