Reklam ve iletişim araçlarının bir parçası olan brief muhataplarının hayatını kolaylaştırır. Bu araç bir işin daha iyi yapılması ve isteklerin anlaşılması için hazırlanan özet formunda bir dokümandır. Bir iş, proje, marka veya reklam çalışmalarını yürütecek tasarımcı, ekip, kişi veya ajansa istenen iş ile ilgili verilen bir özettir. Peki; markaların reklam ve iletişim kampanyalarında kaliteli bir çalışma çıkarılması için önemli rol oynayan brief nedir, nerede kullanılır ve nasıl hazırlanır?
Brief Ne Demek?
Marka bilinirliğinizi artırmak için neler yapmanız gerektiğine dair bir araştırma içerisine girdiyseniz, “brief ne demek?” sorusu muhakkak karşınıza çıkmıştır. Her iki tarafında işlerini kolaylaştıran bir belge olan brief, anlam olarak zaten özet demektir. Bir dokümantasyon türü olan bu araç, genelde bir projenin içeriğinin nasıl olması hakkında bilgi sunar. Reklam ve iletişim çalışmalarını yapacak olan firma, kişi ve ekibe, işi isteyen tarafından verilen bilgilendirmedir.
Bu doküman, istenen işin detaylarını yansıtması ile işin kaliteli çıkmasında önemli rol oynar. Dolayısıyla istenen çalışmada sorun çıkmamasını sağlar. Hazırlık aşamasında özen gerektiren bu iş talimatının, belirli kritere sahip olması gerekir. Aksi takdirde işi yapacaklar tarafından proje veya kampanya çalışmasının hedefleri ve amaçları anlaşılmaz. Beraberinde yapılacak çalışma aksamalara, bitiş süresinin uzamasına, revize yapılmasına hatta yenilenmesine neden olur. Bu da bilindiği gibi hem zaman hem emek hem de ek maliyet getirir.
Brief Neden Hazırlanır?
Ajans ve müşteri arasında bir yol haritası olan bu doküman marka, ürün tanıtımı ve pazarlama içerikleri ile ilgili detayları içerir. Sağladığı bilgiler ile işi yapacak olanın daha kreatif çalışmalar yapmasını sağlar. Tabiri caizse tasarımcı veya ajansın faydalandığı ilk kaynaktır denilebilir. İstenen mesajın hedef kitleye en doğru şekilde ulaştırılmasını sağlar. Dolayısıyla işi veren şirket için ne kadar önemli ise çalışmayı yapacak taraf içinde o kadar değerlidir. Her iki taraf içinde yol göstericidir.
Reklam ve marka bilinirliği çalışmalarının eksiksiz yapılmasını isteyenler için hayati önem taşır. Aynı şekilde müşteri memnuniyeti odaklı kaliteli hizmet sunmak isteyen içerik uzmanları veya ajanslar için de işin bel kemiğidir. Bir projenin eksiksiz tamamlanmasın da temel taş veya ilk adımdır. Karşılıklı olarak iletişimi güçlendirirken projeye başlanmadan tüm eksiklerin tamamlanmasını sağlar.
Bu çalışma bir projenin neden, nasıl ve ne zaman yapılması gerektiğine dair pusula vazifesi görür. Hedefler belirlenirken çoğunlukla markanın hedeflerine göre şekillenir. Ayrıca sınırları da yine markanın sınırları ile ilintilidir. “Bir brief neden gereklidir?” diye kısaca özetlemek gerekirse yapılacak çalışmada en doğru adımların atılmasını sağlamak içindir.
Brief’in Sağladığı Avantajlar Nelerdir?
Neden bu çalışmaya ihtiyacınız olduğunun daha iyi anlaşılabilmesi için sağladığı katkıların bilinmesi yararlı olur. Marka bilinirliğine dair yapılacak olan çalışmalara katkıları şu şekildedir;
- Potansiyel olarak hedef kitlelerin belirlenmesini sağlar.
- Yapılacak işin amacına göre en uygun stratejiler belirlenmesine yardımcı olur.
- Çalışmada mutlaka bulunması gereken hususları belirtir. Dolayısıyla eksiklerin belirlenmesini de yardımcı olur.
- Aynı zamanda bir çalışmada bulunmaması gereken noktalara değinir.
- Proje ile ilgili başarının tanımına dair çerçeve çizer.
- Pazarlama sürecindeki riskleri öngörür.
- Rakiplerin ayrıştırılmasını sağlar.
- Amaca yönelik doğru stratejilerin belirlenmesini sağlar.
- Her iki tarafın işlerini kolaylaştırır.
- Zaman, emek ve ekonomik kayıpları önler.
- Taraflar arasında iletişimi güçlendirir.
Marka hedef ve beklentilerinin net olarak çizilmesini sağlayan brief, yapılacak çalışma hakkındaki detayları anlaşılır kılar. İşi veren ile yapanın ortak noktada buluşmasına önderlik eder. Ayrıca işin yapılma süresini kısaltmasıyla verimliliği artırır. Profesyonelce hazırlanması yapılacak işin disiplinle tamamlanmasına katkıda bulunur.
Brief Nerede Kullanılır?
Öncelikle belirtmeliyiz ki bir aracın nerede kullanıldığı detaylara göre değişebilir. Briefin kullanım alanları da duruma göre değişebilir. Brief veren taraf duruma göre bir firma veya bireysel web sitesi olabilirken, genel anlamda işin sahibidir. Yani çalışma yapılmasını isteyen taraftır. “Brief nerede kullanılır?” sorusunu açıklamak gerekirse marka çalışması yapan firmalar tarafından reklam çalışması yapacak kişi, ekip veya ajanlara verildiğini söylemek mümkündür. Bunun yanında ajans içerisinde yöneticiler kendi ekip ve freelancer olarak çalıştıkları editör ve yazarlara da bu iş özetini verir. Brief veren kişiler;
- Şirket sahipleri,
- Yöneticiler,
- Marka danışmanları,
- Ajans içinde verilecekse müşteri temsilcisi veya strateji departmanıdır.
Şirket şayet bir marka danışmanı ile çalışıyorsa çalışmayı yapacak ekip, kişi veya ajansa bu dokümanı kendisi verebilir. Çünkü bu sayede istenen çalışmayı daha iyi bir şekilde aktarır. Kim tarafından verilirse verilsin konuya hâkim olması çok önemlidir. Böylelikle çalışmayı yapacak taraf daha verimli olur. Aksi takdirde istenen hedeflere ulaşılamaz. Bu nedenle bir iş daha başından can sıkıcı bir hâl alır.
İyi Bir İçerik Briefi Nasıl Olmalı?
Her işi kaliteli yapmanın bazı kuralları vardır. Marka çalışmalarınızın başarı olmasını istiyorsanız ilk adımdan itibaren özen göstermelisiniz. İşte brief çalışması yapacaklara ne istediğinizi söylemenin yolu olarak öncelik verilmesi gereken bir iş özettir. Brief hazırlanırken öncelikle işin önem ve detayına sahip bir kişi tarafından hazırlanması gerekir. Böylelikle daha etkili bir sonuç elde edebilirsiniz. Büyüklerin de dediği gibi “bir iş nasıl başlarsa öyle gider”. Doğru brief hazırlamak için bulunması gereken kriterleri dört kategoride toplanabilir. Bunlar;
1. Anlatım ile İlgili Detaylar
İçeriği hazırlayacak kişi anlatım ile ilgili detayları edindiğinde temel olarak projeyi tanır. Bu dokümanda yer alması gereken anlatım detayları;
- İçeriğin amacı
- Üslup ve tarzı
- Hitap edilen dil
2. Teknik Detaylar
Hazırlanacak olan içeriğin hangi mecrada yayınlanacağının bilinmesi kurguda pratiklik sağlar. Bu çalışmada dikkat edilmesi gereken teknik detaylar;
- Ana başlık seçimi,
- Fiil çekimleri,
- Ara başlıkların belirlenmesi ve etiketlenmesi,
- Özel bir paragraflama şekli olup olmadığı bilgisi,
- Giriş, gelişme ve sonuç kısımlarında yer verilmesi istenen özel bilgilerin olup olmadığı,
- Hangi mecrada yayınlanacağı,
- Teslimat tarihi,
- Bütçe şeklindedir.
3. Markanın İstekleri ve Özel Koşulları
Çalışmada markanın hedefine yönelik bir içerik için onun bakış açısını yansıtan unsurlar yer almalıdır. Bu anlamda markanın istediklerine brief içerisinde yer verilmelidir.
- Kullanılması gereken anahtar kelime ve kelime öbekleri,
- Kullanılmaması gereken kelime veya kelime öbekleri olup olmadığı,
- Markanın adının geçilip geçirilmeyeceği bu detayları içerir.
4. İçeriğe Dair Özel Koşullar
Bir çalışmanın net çizgilerini çizen içeriğe dair detaylardır. Bir brief hazırlarken yaygın olarak bulunması gereken bilgiler:
- Link verilip verilmeyeceği,
- İçerik sonunda “call to action” kullanılıp kullanılmayacağı,
- Anahtar kelime kullanımı ve yoğunluğu,
- İlave anahtar kelime kullanılıp kullanılmayacağı,
- Yapılması gereken SEO çalışmaları detayları şeklindedir.
Tek bir format ile yazılmamaktadır. Çünkü bazı kişiler Word veya Excel’de hazırlamayı seçerken bazıları ise daha görsel ağırlıklı bir iş özeti hazırlar. Bu tamamen marka ile ajans arasındaki bilgi akışının nasıl sağlandığı ve tercihler ile ilgili bir durumdur. Ayrıca marka ile ajansın ne kadar uzun sürede çalıştığı ve alışkanlıklar ile de değişiklik gösterir. Yukarıdaki bahsi geçen kriterlerde bir brief’i hazırlama adımları ise şu şekildedir:
- Şirketin ne zaman kurulduğu ne ürün sattığı, departmanları, tarihçesi ve gelecek hedefleri ile ilgili konuları içeren firma tanıtımı.
- Projenin hedefi, amacı, detayları ile ilgili proje tanıtım bilgileri.
- Kurumsal kimlik çalışmaları, satış artırma, hizmete yönlendirme ve diğer reklam çalışmaları gibi firma hedeflerinin bulunduğu bilgiler.
- Hedef kitlenin ve rakiplerin bulunduğu bilgiler.
- Altta ise termin süresi, içerikte bulunması istenen özel bilgi ve detay açıklamaları.
Marka ve reklam ajansları arasındaki bilgi akışında eşsiz bir rol oynayan brief her iki taraf için de stratejik değerdedir. Çünkü biri için istek ve hedeflerini net bir şekilde aktarmayı sağlar, diğeri için ise çalışmanın planlanmasına önderlik eder. Dolayısıyla stratejik bir planlama yapılırken daha yaratıcı bir çalışma ortaya çıkar.
Brief Örnekleri
Marka sahipleri istedikleri reklam ve kampanya çalışmalarının hep hayalindeki gibi olmasını ister. Zihinlerinde çizdikleri çerçevenin işi yapacak kişi, ekip veya ajans tarafından görülmesini umut eder. Oysa bu doğru bir şekilde brief’e aktarılmadığı sürece mümkün değildir. İşte sizde iyi ve verimli sonuçlar alabileceğiniz bir reklam çalışması yaptırmak istiyorsanız öncelikle doğru iş özeti vermeyi bilmelisiniz. Bunu da brief örnekleri arasından yukarıdaki detaylara sahip olanları inceleyerek yapabilirsiniz.
Kaliteli bir brief çalışmasının öncelikle kaliteli iş getirdiği tartışılmaz bir gerçektir. Hangi form ile yazacağınız ise tamamen firma veya bireysel seçimlerinizle alakalıdır. Aynı zamanda işi vereceğiniz, kişi, ekip veya ajansla olan iç yazışma şeklinizde bir belirleyicidir. Çünkü uzun süreli çalıştığınız bir firma ya da kişi ise aranızda özel bir dil ve şablon oluşur. Her detayı her zaman yazmaya gerek duymaz. Çünkü genelde kurallar belirlenerek öncekilerin tekrarı bir iş talimatı verilmektedir.
Yeni bir firma veya kişi ile çalışmaya başlayacaklar ise hazırladıkları brief için özellikle titizlik göstermelidir. Çünkü birine göre önemsiz gelen bir detay diğer taraf için can damarı olabilmektedir. Tarafların birbirini tanıyana kadar en azından ilk bir iki çalışmada, sürekli irtibat ve değerlendirme halinde olması gerekmektedir. Böylelikle zaman, emek ve bütçe boşa gitmez. Ayrıca tarafların canını sıkan verimsiz işler minimize edilmektedir. Özetle brief; marka çalışmalarında her iki tarafından işlerini kolaylaştıran yapısıyla detaylarının öğrenilmesi gereken bir iş aracıdır. Yani hayallerdeki projelerin hayata geçirilmesinde ilk adımdır.